Үшфазалы (көпірлі) инвертордық түзеткішті зерттеу
1. Жұмыстың мақсаты
Синусоидалы кеңдік-импульстік модуляциясы бар активті- сыймдылықты жүктемеде түзету режимінде жұмыс істеп тұрган кездегі үшфазалы (көпірлі) инверторды зерттеу.
2.Жұмысты орындауғанұсқаулар
Зертханалық жұмысты орындауга кірісуді кітаптың 5.7 бөлімін меңгерген соң кіріскен дұрыс. Қосымша әдебиет ретінде [2] пайдалануга кеңес беріледі.
3. Жұмыстың мазмұны
3.1. Синусоидалы кеңдік-импульстік модуляциясы бар активті- сыймдылықты жүктемеде түзету режимінде жұмыс істеп тұрган кездегі үшфазалы (көпірлі) инвертордың энергетикалық сипаттамаларын зерттеу.
3.2. Айнымалы ток көзі үшін жүктеме қасиетінің өзгеруін зерттеу.
4. Виртуалды зертханалық қондырғының сипаттамасы
Виртуалды зертханалық орнату үшін 3.1 пункті бойынша зерттеу 1-суретте көрсетілген.
Моделге енетін барлық блоктар бұрын сипатталган.
Басқару блогының параметрлерін баптау терезесі 2-суретте көрсетілген.
2-суреттен модуляцилаушы кернеу 50 Гц, ал осы кернеудің бастапқы фазасы -30о-қа тең екендігі шыгады.
1-сурет. Түзету режиміндегі үшфазалы инвертордың моделі
Үшфазалы қорек көзініңпараметрлерін баптау терезесі 3-суреттте көрсетілген.
Екі жолға ерекше назар аударған дұрыс. Phase angle of phase A жолында фаза беріледі, осыған қатысты модуляциялаушы кернеудің (2-сурет) фазасы беріледі және А,В,С инвертордың айнымалы ток қысқыштарында (зажим) фаза тогынның мазмұны жүзеге асады. Frequence of output voltage жолында қайнар көздің жиілігі жазылады және онымен модуляция жиілігі сәйкес келуі керек.
5. Зертханалық жұмысты орындау тәртібі
5.1. Түзету режимінде активті-сыйымдылықты жүктемеге жұмыс істеген кезде синусоидалы кең(широтно)-импульсті модуляциясы бар үшфазалы (көпірлік) инверторды зерттеу 3.1 п. бойынша жұмыстың мазмұны виртуалды қондырғыда жүзеге асады (1-сурет).
Барлық блоктардың және жүктемелердің параметрлері оқытушымен беріледі. Өзіндік жұмыс кезінде оларды 2 мен 3 суретте көрсетілгендей орнатған дұрыс.
2-сурет. Басқару блогының түзету терезесі
Сыртқы сипаттамаларды алып тастаған кезде RH, CH жүктемелердің параметрлері өзгереді. RHкедергісі 10-нан 100 Ом шегінде өзгереді. Сонымен қатар RHәрбір мәні үшін тұрақты уақыт жүктемесі өзгермейтіндей яғни TH = RH·CH=0,01с тең болатындай CHкөлемі есептелінеді. Модельдеу жүктеме кедергісінің әрбір мәні үшін және модуляцияланатын кернеудің үш мәні үшін -10, -30, -50 град жүзеге асырылады.
1-кесте
| Мәліметтер | Өлшеулер | Есептеулер | |||||||||
| RH | CH | φмод | I1(1)max | U1max | φ1 | I(0) | U(0) | TH | S(1) | P1 | PH(0) |
| Ом | Гн | А | В | град | А | В | С | ВА | Вт | Вт | |
3-сурет. Үшфазалы қорек көзінің параметрлерін баптау терезесі
4-сурет. Инвертордың тұрақты ток тізбегіндегі ток, айнымалы ток тізбегіндегі ток және кернеу
Айнымалы инвертор тогының А, В, С қысқыштарындағы токтың және кернеудің амплитудаларының бірінші гармоникалары және де қайнар көздің кернеуіне қатысты токтың фазасы Display көрсеткіштері бойынша анықталады. жүктемедегі орташа ток және жүктемедегі орташа кернеу Display1 көрсеткіштері бойынша анықталады. жүктемедегі токтың лездік мәнін, инвертордың тогы мен кернеуін осциллоскоп экранында бақылауға болады (4-сурет).
5-сурет. Күштік модульдің кернеуі және тогы
Multimeter блогының графикалық терезесінде (5-сурет) күштік модульдің максималды тогы және кернеуі бақыланады.
Инвертордың айнымалы ток бөлігінде (звено) бірінші нармоника бойынша толық және активті қуат келесі формулалармен анықталады:
мұнда 
– қорек көзінің кернеуінің амплитудасы.
Жүктемедегі қуат (инвертордың тұрақта ток бөлігінде) келесі мәндер бойынша анықталады:
1-кесте нәтижесі бойынша 
инвертордың энергетикалық сипаттамалары құрылады.
5.2. Айнымалы ток қорек көзі үшін түзету режимінде жұмыс істейтін инверторды ұсынатын жүктеме сипаттамасын зерттеу 3.2 п. бойынша виртуалды қондырғыда (1-сурет) жүзеге асады. Сонымен модуляцияланатын кернеудің фазасының және жүктемесінің параметрлері тұрақты болып қалады (оқытушымен беріледі). Модуляция коэффициенті 0,2 қадамымен 0,2-ден 1,0-ге дейін өзгереді. Әрбір модуляция коэффициентінің мәні үшін моделдеу жүзеге асады. Моделдеу нәтижелері 6.13.2-кестеге енгізіледі. Кесте мәліметтері бойынша әрбір m мәні үшін векторлық диаграмма сызылады және айнымалы ток қорек көзінің кернеуіне қатысты реактивті құраушысының фазасы анықталады.
2-кесте
| Мәліметтер | Өлшеулер | ||||
| m | 
| 
| 
| I(0) | U(0) |
| А | В | град | А | В | |
Мазмұны
1. Виртуалды қондырғы сұлбасы.
2. Негізгі сипаттамаларды есептеу үшін өрнектер.
3. Инвертордың энергетикалық сипаттамалары.
4. Векторлық диаграммалар.
5. Жұмыс бойынша қорытынды.