СУДА / ҚАЙЫҚ АПАТҚА ТҮСУІ (Судно терпит бедствие).
Сіздің іс-әрекетіңіз:
- Өзінің үстіне барлық жылы киімді , нәски мен бас киімді қоса, киіңіз.
- Сосын су өтпейтін гидрокостюм немесе комбинизон киіңіз.
- Өзіңізбен ақша мен құжаттарыңызды су өтпейтін сумкеге салып алыңыз.
- Өзіңізбен шетін су, тамақ, дәрі алыңыз.
- Қорғайтын жилет киіңіз және рациямен координатын айтып апат сигналын беріңіз.
СУДА / ТЕҢІЗДЕГІ АПАТ СИГНАЛДАРЫНЫҢ БЕРІЛУІ (Сигналы бедствия на море).
Бүкіл дүниеде қабылданған бірнеше сигналдар бар, осы сигналды алған капитан көмекке келуге міндетті.
МЭНДЭЙ және ПЭМПЕМ сигналдары
МЭНДЭЙ сигналы. Осы сигналды өте қатты қатер тоніп тұрғанда (положение катастрофическое) ғана беру керек.
Егер сізге жедел көмек керек, бірақ қауіп онша болмаса ПэмПэм сигналын беру керек.
Мэндей сигналы осы қалыппен беріледі:
- Передатчикті 2182 кГц жиілігіне қойыңыз.
- Мэйдэй сөзін үш рет айтыңыз.
- Сосын үш рет қайық атын айтыңыз.
- Мэйдей сөзін бір рет қайталап, бір рет қайық атын айтыңыз.
- Содан соң координатты жіберіп, қысқа не болғанын және не көмек керегін айтыңыз.
- Аяқтағаннан кейін кішкене уақыт тосып қайталаңыз.
СУДА / ҚОРҒАЙТЫН ЖЕЛЕТПЕН ЖҮЗУ (Плавание со спасательным жилетом).
Сіздің іс-әрекетіңіз:
- Тізелеріңізді бөгіп кеудеге жақындатыңыз жене бір қолыңмен құшақтаныз. Бұл әрекет жылу сақтауға көмектеседі.
- Сізді оңай көру үшін екінші қолды биікке көтеріңіз.
СУДА / ҚӨМЕКТЕСЕТІҢ ҚҰРАЛСЫЗ ЖҮЗУ (На плаву без спасательных средств).
Сіздің әрекетіңіз жүзу білесізбе білмейсізбе, су жылыма суықпа болуына байланысты.
* Егер сіз жүзу білсеңіз бірақ жаға алыс болса, көмекті арқада жатып күтіңіз.
* Егер су өте суық болса бірінші минутта шок алуыңыз мүмкін.
- Шок біткенше басыңызды судан жоғары үстауға ұмтылыныз.
- Дем алуға бақылау жасаңыз (контролировать дыхание).
- Суға батпайтын бір затқа үсталыңыз.
Егер жақын жерде ешқандай суға батпайтын заттар болмаса, онда оны су өткізбейтін (водонепроникаемая тканьнан тігілген) шалбардан жасауға болады. Шалбардын екі штанинасын түйінға (узелға) байлап қойыңыз. Сосын осы шалбарға ауаны кіргізіңіз. Сосын осы шалбарға кеудемен жатасалыңыз. Бір уақыт мезгіл өткеннен кейін жасанды жастыққа қайтадан ауаны беру керек.
СУДА / ҚАЙЫҚТЫҢ СЫРТЫНА ҚҰЛАҒАН АДАМҒА КӨМЕК (Помощь упавшему за борт судна).
Құткару үшін әрекеттер:
- Судағы адамға кез келген құтқару құралды лақтырыңыз (спас средство). Ол адамның жанына түсуі керек.
- Адамға қайықпен жақындағанда жел жоқ жерден жақындау керек. Әйтпесе сіз оны соғып кетуіңіз мүмкін.
- Қайық аударылып қалмау үшін тыныштық ауа райында адамды корма арқылы көтеріңіз, ал желді күні борт арқылы көтеруге тура келеді.
- Егер адам әлсіреген болса, онда оған петля бар арқанды лақтырыңыз. Адам екі қолын петляға өткізгеннен кейін және қолтығына дейін жеткізсе сіз оны қайыққа көтере аласыз.
- Керекті жағдайда сіз өзіңіз суға түсіп адамға қайықа көтерілуіне көмек жасай аласыз.