О ртогоналды және изометриялық көріністерді орнату
Модель кеңістікте жасалған объектілердің үш өлшемді модельдерін кез келген көріністен қарауға болады. Кеңістіктің үш өлшемді нүктеден жүйе координатаның басына берілген бағыты көрініс деп аталады.AutoCad-та бағыттардың 10 стандартты көріністер бар: 6 ортогоналды және 4 изометриялық. Ортогоналды көріністер модельді жоғарыдан, астынан, алдынан, сол және оң жағынан бейнелейді. Изометриялық көріністер мынадай проекцияларды қарауға мүмкіндік береді: ЮЗ (оңт-батыс), ЮВ (оңт-шығысқа), СВ(солт-шығыс), СЗ(солт - батысқа).
Қажетті көріністі онату үшін мынадай тәсілдер бар:
• Главная —› Вид панелі —› тізімнен көріністі таңдаңыз;
• А —› Вид —› 3 D виды —› көріністі таңдаңыз;
• Вид қ – с.п. қажетті көріністің батврмасын шертіңіз.
Көріністі интерактивті басқару.3DОРБИТА (3DORBIT) командасы үш өлшемді көріністе ағымдағы көрініс экранда көріністі интерактивті басқару режимін қосуға мүмкіндік береді.
Объектіні айналу барысында объектінің үш өлшемді моделін барлық жағынан қарауға болады. Команданы мынадай тәсілдермен шақыруға болады:
• Главная —› Вид панелі —›Орбита —› Зависимая орбита батырмасын шертіңіз;
• А —› Вид —›Орбита —› Зависимая орбита;
• Орбита қ.с.п Зависимая орбита батырмасын шертіңіз;
• 3D навигация қ.с.п Орбита тіркелген панеліне шертіңіз және Зависимая орбита таңдаңыз;
• Командалық жолда 3 d орбита немесе _3 dorbit команданы орындаңыз.
Команданы шақырудан кейін меңзер өз түрін өзгертеді. Көріністі басқару немесе объектіні айналдыру үшін тышқанның сол жақ батырмасын басыңыз және тышқанды жылжытыңыз.
Тәуелді орбита команданың жұмыс істеу уақытында объектіні редакциялауға және басқа командаларды енгізуге мүмкіндігі жоқ. Команданың орындауды аяқтау үшін Enter немесе Esc пернелердің біреуін басу, немесе менюден Выход команданы таңдау қажет.
Бос Орбита.3DСОРБИТА (3DFORBIT) командасы үш өлшемді режимде объектілерді интерактивті қарау басқаруды қосуға мүмкіндік береді. Мұнда шексіз орбита пайдаланылады, ол жазыққа байлаусыз кез келген бағытта шеңбер бойынша қозғалысты қамтамасыз етеді. Бұл кезде қарау нүктесі XY жазықпен немесе Z осімен шектелмейді .
Команданы мынадай тәсілдермен шақыруға болады:
• Главная —› Вид панелі —›Орбита —› Свободная орбита батырмасын шертіңіз;
• А —› Вид —›Орбита —› Свободная орбита;
• Орбита қ.с.п Свободная орбита батырмасын шертіңіз;
• 3D навигация қ.с.п Орбита тіркелген панеліне шертіңіз және Свободная орбита таңдаңыз;
• Командалық жолда 3 d с орбита немесе _3 dforbit команданы орындаңыз.
Команданы шақырудан кейін меңзер өз түрін өзгертеді. Обита режимі қосылған көріністе орбиталды сақина пайда болады. Оның геометриялық түрі кішкентай шеңберлермен төрт квадратқа бөлінген үлкен шеңбер. Команда орындау процесінде көзқарасы бағытталған нүктесі, яғни мақсат нүктесі қозғалмай қалады.Камераның нүкте позициясы мақсатқа салыстырмалы жылжынады. Мақсаты бұл жағдайда орбиталды сақинаның ортасына тура келеді. Объектіні тек қана горизонтал (вертикал) бойынша айналдыру үшін меңзерді сол жақ немесе оң жақ (жоғарғы немесе төменгі) кішкентай шеңберлердің ортасына алып апару керек, бұл кезде меңзер өз түрін өзгертеді, содан кейін, үлкен шеңбердің ішінде тәуелді режимі қосылады, айналдыру тез өтеді.
Бос орбита команданың жұмыс істеу уақытында объектіні редакциялауға және басқа командаларды енгізуге мүмкіндігі жоқ. Команданың орындауды аяқтау үшін Enter немесе Esc пернелердің біреуін басу, немесе менюден Выход команданы таңдау қажет.
34-б
1. AutoCAD-тағы объектілердің қасиеттері: объектінің қасиеттері, қабаттар және олардың қаситеттері.
Объектілірдің қасиеттері.Кез келген тұрғызылатын объектілерде мынадай қасиеттер бар:
· қабаттар, олардың үстінде сызбаның анықталған бөліктер орналасады;
· түс, сызбаның бөліктерін белгілеу үшін;
· сызықтың типі, сызбаның элементі анықталады;
· сызықтың салмағы, сызу өлшемі немесе типі анықталады;
· басып шығару мәнері, сызбаны қағазға басып шығару түрі анықталады.
Қабаттар және олардың қаситеттері
Сызбаның бөліктерін тұрғызу және реттеуді жеңілдету үшін қабаттар пайдаланылады. Қабаттар бір бірінің
үстінде жатқан мөлдір калькаларға ұқсайды. Әр қабатта сызбаның анықталған бөліктер орналасу мүмкін, бірақ олар
барлығы бір сызбаны бейнелейді.Қабаттармен жұмыс істеу үшін мынадай құрал-саймандар бар:
1. Құрал-саймандар палитрасындағы Главная ішкі бетінде Слой панелі;
2. Слои құрал-саймандар панелі;
3. Диспетчера свойств слоев диалогты терезесі.
Қабаттардың қасиеттері Диспетчера свойств слоев диалогты терезесінде орнатылады, оны экранға мынадай
тәсілдердің біреуімен шақыруға болады:
· А→Формат→Слой меню команданы орындау;
· құрал-саймандар палитрасында Главная ішкі беті → Слой панелі → Свойства слоя батырмасы;
· Слои құрал-саймандар панелінде Свойства слоя батырмасын басу;
командалық жолында слой немесе _layer команданы орындау.
Жаңа сызбаны жасау кезінде 0 атымен қабат автоматты жасалынады. Үңсіз бойынша бұл қабатқа мынадай
параметрлер беріледі: түсі – ақ, сызбаның типі – Continuous (Ұзіліссіз), сызықтын салмағы – Default 0.25 mm қалындықпен. Бұл қабатты жоюға және атың өзгертуге.
Қабаттардың қасиеттері:
· Статус – қабаттын қалпы-күйін анықтайды: ағымдағы немесе жоқ;
· Имя – қабаттың аты, әріптерден және цифрлардан, арнаулы символдардан және бос орынан құрастырылады;
· Вкл – қабаттын көрінісін басқарады, өшірілген режимінде қабат көрінбейді, объектілер сызбаның өңдеуде қатысады;
· Заморозить – қабатты мұздатуды басқарады, мұздалған кезінде қабат көрінбейтін болады, объектілер сызбаның өңдеуде қатыспайды;
· Блокировать – қабатты блоктауды басқарады, блокталған кезін қабат объектілерімен көрінеді, бірақ оларды редакциялауға болмайды;
· Цвет – берілген қабатта сызықты бояу түсі;
· Тип линий – берілген қабатта сызықты сызу типі;
· Вес линий – берілген қабатта сызықты сызу қалындығы;
· Стиль печати – берілген қабат үшін басып шығару мәнері;
· Печать – берілген қабатта басып шығаруды басқару;
· Замороженный на новых ВЭ – көрініс экранда мұздату;
· Пояснение – берілген қабаттағы сызбаның сипаттамасы.
Диспетчера свойств слоев терезенің үстінгі бөлікте мынадай батырмалар бар:
· Создать слой (Alt+Д) – «Слой1» үңсіз бойынша атымен жаңа қабатты жасау;
· Замораживание нового слоя на всех ВЭ – жаңа қабатты жасау және барлық көрініс экрандарда мұздату;
· Удалить слой (Alt+У) – таңдалған қабатты жою;
· Установить (Alt+С) – таңдалған қабатты ағымды жасау
3. AutoCAD-та үш өлшемді объектілерді редакциялау: қима тұрғызу, кесік жасау
СУЧЕНИЕ (SECTION) аймак немесе аталмаган блок турінде дененің көлденен кима тургызуга мумкідік береді Көлденең кима - бул жазыкпен тандалган дененің кыйылысуы. Командалык жолда сечение немесе _section команданы орындау аркылы команда шакырылады.
Команданыц сураныстары: Команда: _section
Выберите объекты: — объек тіл ерд і та ң да ң ыз
Выберите объекты: - Enter перне ні басу ар қ ылы та ң дауды ая қ та ң ыз Первая точка на секущей плоскости [Объект/Zось/Вид/ХУ/ ZX/ Заточки Заточки қ има жаз ық та б ірінші г нукте ні к ө рсет ңі з
Вторая точка на плоскости: - қ има жазы қ та ек інші нукте ні корсет іңңіз
Третья то ч ка на плоскости: — қ има жазы қ та үшінші нукте ні к ө рсет іңі з
Команданың опциялары:
· Объект кима жазықты шенбер, эллипс, айналма немесе эллиптикалык доға, екі еөлшемді сплайн немесе екі өлшемді
полилиния сегментімен туралау;
· Zось екі нүкте беру аркылы кима жазык орнатылады, нуктелердің 6ipeyi Z осінде ораналасады; \
· Вид- сагымдагы Kepiніс экранда KepiHic жарыкка параллельді кима жазык орнатылады. Кима жазык орналасуы бершген нуктемен аныкталады;
· XY, YZ, ZX - агымдагы ПКЖ-де XY, YZ, ZX жазыктарга сәйкес кима жазыгы тураланады;
· Зточки - берілген уш нукте бойынша кима жазык орнатылады. Үнci3 бойынша кима жазык уш нукте енпз1 аркылы орнатылады.
KeciK алу. РАЗРЕЗ (SLICE) командасы объекте жазыкпен кесуге мумкшднс береді сонымен жана объект жасалынады. Команданы келесі тәсілдермен шакыруга болады:
• Главная —> Редактирование тела —> Разрез батырманы басу;
• Редактирование тела к.-с.п. Разрез батырманы басу;
· А —> Редактирование —> 3D операции —* Разрез;
командалык жолда разрез немесе _slice команданы орындау.
Команданыц сураныстары:_Команда: _s1i се
Выберите объекты для разрезания: - объ е кти л ер ді та ң да ң ыз
Выберите объекты для разрезания: - Enter перне ні басу ар қ ылы та ң д ау ды ая қ та ң ыз
Начальная точка .режущей плоскости /или [плоский Объект/Поверхность/Zocb/
Вид/ХУ/У Z / ZX /Зточки] <Зточки> : - кесі к жаз ық та 6 ipi нш i нүктені корсетіңіз
Вторая точка ва плоскости: — кес і к жазы қ та ек інші н укте ні к өр сет іңі з
Укажите точку с нужной стороны и ли [выберите обе стороны] <0бе>/- кес ік жазықтан керек жағында нуктені корсетіңіз
Команданьщ опЦиялары:
• плоский Объект - кесік жазыкты жазык объектілермен
• Поверхность - бет бойынша кесік жазыкты туралау;
• Zocь – екі нукте аркылы кесік жазыгы орнатылыды, бipiншіci осы жазыкта жатыр, ал екінші жазыкка нормаль векторын аныктайды
• Вид - ағымдагы өтетін
• XY, YZl ZX — XY, YZ, ZX жазыктарга сәйкес
Зточки - уш нукте бойынша
35-б
1. AutoCAD-та сызықты объектілерді тұрғызу: түзу,сәуле (олар туралы ұғымдар, командаларды шақыру тәсілдері, командалардың сұраныстары мен опциялар).Түзу мен сәуле В AutoCAD допускается построение линий, не имеющих конца в одном или в обоих направлениях. Такие линии называются соответственно лучами и прямыми. Их можно использовать в качестве вспомогательных при построении других объектов. Команда XLINE, формирующая прямую, вызывается из падающего меню Draw → ConstructionLine или щелчком на пиктограмме ConstructionLine на панели инструментов Draw.
3. AutoCAD-та үш өлшемді объектілерді редакциялау: қырларда фаска алу, қырларды қабысуы (сопряжение), команданы шақыру тәсілдері, команданың сұраныстары мен опциялар.
ФАСКА (CHAMFER) командасы денелердің жакын турган кырлар кыйылыста фаска жасауга мумкіндік береді Команданы пайдалану кезжде аллымен базалык бетп тандау кажет, содан кешн фасканьщ елшемдерш ецгфп жэне кабыргаларды уандау. Команданы келеа тэсш^ермен шакыруга болады:
• Главная —» Редактирование —> Фаска ;
• Редактирование к--с.п. Фаска батырманр1 басу;
• А —► Редактирование —> Фаска;
командалык жолда фаска немесе _ chamfer
Команданың сұраныстары Команда: _chamfer
(Режим С ОБРЕЗКОЙ) Параметры фаски: Длина1 = 200.0000, Длина2 = 200.0000 -фасканыц агымдагы параметры