3. infinitīvus praes. pass. - arbitrāri.

 

Основы:

- инфекта

- супина (заключ.в парт.перф.пасс.)

Нет основы перфекта, т.к. от нее образуются времена действ.залога

Спрягается как правильный глагол в страдательном залоге

 

Словарные формы:

аrbĭtror, arbitr ā tus sum, arbitr āri 1 – думать, полагать

conor, con ā tus sum, con āri 1 – пытаться

polliceor, pollic ĭ tus sum, pollic ēri 2 – обещать

vereor, verĭtus sum, verēri 2 – бояться

loquor, loc ū tus sum, loqui 3a – говорить, беседовать (осн. инфекта loquě-)

utor, usus sum, uti 3a – пользоваться; употреблять (осн. инфекта utě-)

patior, passus sum, pati 3b – терпеть, страдать

aggredior, aggressus sum, aggrědi 3b – подходить, нападать

orior, ortus sum, or īri 4 – восходить (о солнце); начинаться

metior, mensus sum, met īri 4 – мерить, измерять

 

Imperatiīvus

arbĭtrāre! – думай! arbitramĭni! – думайте!

loquěre! – говори! loquimĭni! – говорите!

Основа ифн. + re = 2 л. ед.ч.

Основа инф. + mini = 2 л.мн.ч.

 

Participia (m, f, n):

Part. praes. act.: arbĭtrans, gen . ntis – думающий;

part. perf. pass.: arbitrātus, a, um – подумавший (NB! - a ктивное значение!);

part. fut. act.: arbitratūrus, a, um – намеревающийся (по)думать.

 

Infinitīvi:

Inf. praes. passīvi: arbitrāri, loqui;

inf. perf. pass.: arbitrātus, a, um esse; locūtus, a, um esse;

inf. fut. act. (NB!): arbitratūrus, a, um esse; locutūrus, a, um esse.

 

Gerundium(gen):

arbitrandi – размышления

loquendi – говорения

 

Gerundīvum:

arbitrandus, a, um – тот, о ком следует думать;

loquendus, a, um – тот, о ком следует говорить.

 

NB! Герундив – единственная форма отложительных глаголов, имеющая страдательное значение.

 

 

Verba semideponentia (Полуотложительные глаголы)

Некоторые глаголы в инфектных временах имеют только формы действительного залога, а в перфектных временах - только формы страдательного залога или наоборот. При этом они сохраняют всегда значение действительного залога. Такие глаголы называются полуотложительными.

Словарная форма полуотложительных глаголов состоит из:

1. praesens ind. act., 1-е л.sg.

2. perfectum ind. pass., 1-е л. sing.

3. infinitīvus praes. act.

 

 

audeo, ausus sum, audēre - осмеливаться, решаться;

gaudeo, gavīsus sum, gaudēre - радоваться;

soleo, solĭtus sum, solēre - иметь обыкновение;

confīdo, confīsus sum, confidĕre - доверять;

revertor, reverti, reverti - возвращаться.

 

Некоторые глаголы наоборот, во временах инф.имеют формы страдат.залога, а в перф. – действит.

Пример: revertor , reverti , reverti – возвращаться.

 

 

14. Неправильные глаголы: sum , eo , fero , volo , fio и их производные. VERBA ANOMĂLA

Особенности:

1) Чередование основ инфекта (sum/esse, eo/ire)

2) Атематические формы (без темат.гласн.)

3) Образование Praes Conj с помощью суффикса i (sim, velim)

 

sum, fui, - , esse – быть;

ab-sum, a-fui, - , ab-esse - отсутствовать; отстоять;

possum (<pot-sum), potui, - , posse – мочь, быть в состоянии;

 

fěro, tǔli, lātum, ferre – нести, носить;

affěro (<ad-fěro), attŭli (<ad-tŭli), allātum (<ad-lātum), afferre – приносить;

 

volo (формы индикатива), volui, - , velle(формы конъюнкт.и инфинит.) – хотеть, желать; praes.conj.-velim, imp.conj.-vellem. Врем.формы по 3а спр.

nolo (<non + volo), nolui, - , nolle – не хотеть, не желать;

malo (<magis + volo), malui, - , malle – больше хотеть, предпочитать;

 

eo (praes.conj.), ii, ĭtum, īre (все врем.) – идти; Gerundium- eundi

trans-eo, trans-ii, trans-ĭtum, trans-īre –переходить;

 

fio, factus sum, fiěri – делаться, становиться; бывать, случаться (pass. к facio) Gerundium - faciendus

 

Prasens indicativi passivi: fěro, tǔli, lātum, ferre

Sing. 1. feror Plur. 1. ferĭmur

2. ferris 2. ferimĭni

3. fertur 3. feruntur

 

 

PRAESENS INDICATIVI activi

Sing. Sing. Sing. Sing. Sing. Sing. Sing. Sing.
  sum es est   possum potes potest   fero fers fert     volo vis vult   nolo non vis non vult   malo mavis mavult   eo is it   fio fis fit
Plur. Plur. Plur. Plur. Plur. Plur. Plur. Plur.
sumus estis sunt possǔmus potestis possunt ferĭmus fertis ferunt volŭmus vultis volunt nolŭmus non vultis nolunt malŭmus mavultis malunt īmus ītis eunt -------------fiunt
Imper. Imper.   Imper.   Imper.  
es! este!   fer! ferte!   noli nolīte   ī! īte! fi! fīte!

Неправильные глаголы

Лицо, число sum, fui,-, esse possum, potui, - posse fĕro,tǔli, lātum, ferre volo,volui, - ,velle eo, ii, ĭum, īre
  praesens praesens praes.act. praes.pass. praesens praesens
Sg. 1. 2. 3. sum es est possum potes potest fero feror fers ferris fert fertur volo vis vult eo is it
Pl. 1. 2. 3.   sumus estis sunt possǔmus potestis possunt   ferǐmus ferĭmur fertis ferimĭni ferunt feruntur   volǔmus vultis volunt   īmus ītis eunt
Лицо, число imperfec-tum imperfectum Imperfectum act. pass. imperfect- tum imper- fectum
Sg. 1. 2. 3. eram eras erat potĕram potĕras potĕrat   ferēbam ferēbar ferēbas fefebāris ferēbat ferebātur volēbam volēbas volēbat ibam ibas ibat
Pl. 1. 2. 3. Лицо, число Sg. 1. 2 . 3. Pl. 1. 2. 3. erāmus erātis erant futurum I   ero eris erit erĭmus erĭtis erunt poterāmus poterātis potĕrant futurum I   potĕro potĕris potĕrit poterĭmus potěrĭtis potĕrunt ferebāmus ferebāmur ferebātis ferebamǐni ferēbant ferebantur Fut.I act. Fut.I pass.   feram ferar feres ferēris feret ferētur ferēmus ferēmur ferētis feremĭni ferent ferentur volebāmus volebātis volēbant futurum I   volam voles volet volēmus volētis volent ībāmus ībātis ībant futurum I   ībo ībis ībit ībĭmus ībǐtis ībunt

 

15. Причастия и причастные конструкции.

 

Participium perfecti passivi = основа супина + us, a, um

Ornātus, ornāta, ornātum украшенный , - ая , - ое

Littĕra scripta manet

Participium futūri activi = основа супина+ ūr + us, a, um

Ornatūrus, ornatūra, ornatūrum намеревающийся , собирающийся украшать

Ave, Caesar, moritūri te salūtant

 

Participium praesentis activi = основа инфекта + суфф. nt (1, 2 спр.)/ent (3,4 спр.)+ s. Склоняется по гласному типу прилагательных 1-го окончанч.

Laudans, laudantis хвалящий, хваля; audiens, audientis слушающий, слушая; mittens, mittentis посылающий, посылая.

Nihil agenti dies est longus

 

2 вида причастных оборотов:

1) согласованный

2) несогласованный (независимый оборот Abl.absol.)

Ablativus absolutus – обособленный причастный оборот, выражающее сложное обстоятельство (время, причины, условия, уступки, образа действия).

Ablativus absolutus = логическое подлежащее/субъект (имя в abl.) + логическ.сказ./предикат (причаст.в abl. для одоновр. – part . praes . act., для предшеств.-part . perf . pass .)

 

Спецефичность Ablativus absolutus:

o Подлежащее придаточного обстоятельства не встречается в главном предложении

o В главном предложении нет члена, к которому можно было бы присоединить причастие

Bello confecto , legati ad Caesarem venerunt – Когда/после того как война была закончена, к цезарю пришли послы

 

Ablativus absolutus переводится как деепричастный оборот, если:

ü Part.perf.pass.

ü Действ.лицо в обороте и в главном предложении одушевленное

ü Грамм.подл. – действующее лицо в обороте и в предложении

 

Alpibus superatis , Hannibal in Italiam venit - После того какАльпы были перейдены (Ганнибалом)/Перейдя Альпы (Ганнибал), Ганнибал пришел в Италию.

 

16. Инфинитивные конструкции и формы инфинитива.

Accusativus cum infinitivo – бессоюзная инфинитивная конструкция.

 

Accusativus cum infinitive = логич.подл. (сущ. или местоим. в аккузативе) и логич.сказ.(глагол в инфинитиве).

Ø Функция оборота – сложное дополнение.