Пәні: Физиология – 2 – Fiz -23208

Дата: 2025-06-15; Просмотры: 1

Оценка:

0.00 из 5.00 — оценок

Скачиваний: 0

Скачать

С И Л Л А Б У С

Пәні: Физиология – 2 – Fiz -23208

Мамандығы: 051301 «Жалпы медицина»

Қалыпты физиология модулі

Курс - үшінші Семестр – бесінші, алтыншы

Барлығы________90 _______ сағат

Пр актикалық

(семинар) сабақтары

____________30 ________ ( сағат)

ОСӨЖ______30_______( сағат)

Барлық аудиторлық сағат саны _60____ (сағат)

Аудиториядан тыс орындалатын студенттердің өзіндік жұмысы

(СӨЖ)_______ 30_______ (сағат)

Бақылау түрі : 2 кезеңді емтихан

Алматы, 2015

Силлабусты модуль доценттері Рослякова Е.М., Байжанова Н.С., Хасенова К.Х., аға оқытушылары Бисерова А.Г., Шайхынбекова Р.М., Байболатова Л.М. медициналық ЖОО 3 курс студенттеріне арналған «Физиология-2» бойынша интегративті типтік бағдарлама негізінде құрастырды.

Қалыпты физиология модулінің мәжілісінде « 27» ___06___ 2014ж. қарастырып, № 12 хаттамасымен бекітілді.

Қалыпты физиология модулінің жетекшісі

доцент __________________________________________Рослякова Е.М.

1. Жалпы мәліметтер:

1.1 ЖОО аталуы : С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медицина университеті

1.2Модуль: қалыпты физиология

1.3 Пән- физиология-2 (Fiz -2 3208)

1.4 Мамандығы: 051301 «Жалпы медицина»

1.5 Оқу сағаттарының көлемі 90сағат

1.6 Курс пен оқу семестрі - 3 курс,5-6 семестр

1.7 Құрастырушылар жайлы мәліметтер

1.8 Модулдің орналасуы:

Мекен жайы: Алматы-1, ул. Ахан Серы, ЖД больница,

телефон: 8(327)235-18-20

1.9 Пәннің саясаты: Біртіндеп бағдарлаған мақсат бойынша оқу үрдісін өткізу. Оқытушылардың студенттерге қойылған ұсыныстары медициналық жоғарғы оқу орындағы оқыту принциптеріне негізделген.

1. Үнемі, міндетті түрде практикалық сабақтарға қатысуы, студент практикалық сабаққа қатыспаған жоғдайда «0» балл қойылады. Белгілі бір себептермен сабаққа қатыспаған жағдайда (тиісті құжаттары болған жағдайда деканаттың рұқсатымен) жеке тапсырма беріліп қалған сабағы өтеледі.

2. Модульдер бойынша коллоквиум немесе аралық бақылауға практикалық сабақтарға 100% қатысқан студенттер ғана жіберіледі.

3. Үнемі, міндетті түрде дәрістерге қатысуы керек. Дәрістерге 100% қатысқан студенттерге жіберу ретингіне қосымша 2 балл қосылады.

4. Оқу үрдісіне белсенді түрде қатысу теориялық материалдар дайындау, ситуациялық тапсырмалар мен тест сурақтарын тұжырымдау, практикалық жұмыстарды өздігінен орындау.

5. Оқу үрдісіне белсенді түрде қатысу (тәжірибелік жұмыстарды дәптерге жазу, теориялық материалдарды дайындау, ситуациялық есептер мен тест тапсырмаларын орындау, тәжірибелік жұмыстарды өз бетінше орындау) – студент жеткілікті түрде дайындалмаса студенттің білімін бағалау ережелеріне сәйкес балл қойылады.

6. Дәрістік, тәжірибелік тапсырмаларды, сабақтан тыс өзіндік жұмыстарды орындау үшін арнайы дептерді ұқыпты толтырып отыру.

7. Міндетті түрде: қалыптасқан киім үлгісі; дәріс кезінде қалыпты үлгідегі медициналық халат. Практикалық сабақ кезінде клиникалық база қалыпты үлгідегі медициналық қалпак, бетперде, аустырып киетін аяқ киім.

8. Тақырыптық жоспар бойынша белгіленген уақытта аралық бақылау жұмыстарын тапсыру.

9. Студенттрдің ғылыми зерттеу жұмыстары мен оқу әдістемелік процестерді жетілдіру жөнінде модулдін шараларына белсенді түрде қатынасу.

10. Сабақтан кешігіп қалмауға. Ұялы телефонды, пейджерді, дыбыс туғызатын және сабақтың өтүіне кедергі келтіретін басқа да құралдары пайдалануға. Сабақ үстінде басқа тақырыпта әнгімелесу, сабаққа қатысы жоқ әлде бір істермен айналасуға, берілген тапсырманы жаныңда отырған студенттен көшіріп алуға, бөгде біреудің қызметтік көмегін пайдалануға қатаң тиым салынады.

11. Оқытушылар және студенттер сыйласымды қатынаста болуы керек.

12. Түсініксіз жағдайларда кафедра меңгерушісі мен оқу ісі меңгерушісінің қатысуымен ашық талқылау өткізіледі.

2. Оқу бағдарламасы:

2.1. Кіріспе

Модульдық принцип негізінде сабақ берудің міндеті – фундаментальдық және клиникалық пәндердің интеграция негізінде қалыпты және патологиялық жағдайда адам жүйелері мен мүшелерінің клиникалық зерттеу әрі олардың жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процесстердің негіздерің студенттерге түсіндіріп үйрету. Организмнің жеке жүйелер физиологиясы ( тірек-қимыл , тері оның қосымшалары, жүйке жүйесі, қан түзуші жүйе, жүрек-қан тамырлар жүйесі, тыныс алу, ас қорыту, несеп-жыныстық жүйе, эндокриндік жүйе) патологиялық жағдайларда пайда болатын организмнің ішкі орта тұрақтылығының түрлі бұзылыстарын біліп түсіну үшін қажет база болып табылады.

2.2. Пәннің мақсаты: Адамның тірек-қимыл жүйесінің тері мен оның қосымшаларының қызметін атқаратын физиологиялық үрдістерін және қимыл әрекетінің реттелуіндегі жүйке құрылымдарының маңызын түсіндіру.

Студенттерді фундаментальды және клиникалық пәндердің интеграциялануы негізінде ересектер мен жас шамасы әр түрлі балалардың қалыпты жағдайдағы жүйке жүйесінің жұмысын қамтамасыз ететін баста физиологиялық прцестердің тұрғысында түсіндіре отырып, оқыту.

Организмдегі барлық мүшелер мен жүйелер қызметін реттейтін дара жүйке-гуморалдық жүйе бар. Эндокриндік бездер гуморалдық реттеуде негізгі бөлімі болып табылғандықтан, дәрігерлік практикадағы білімі организмдегі ролінің маңызы зор.

Эндокринді жүйесінің физиологиясы, жас ерекшеліктерін ескеріп басқа мүшелер мен жүйелермен байланысы туралы білім беру, сонымен қатар қалыпты жағдайдағы осы мүшелердің қызметін көрсететін зерттеу тәсілдерін игеріп, білу.

Студенттерді фундаментальды және клиникалық пәндер интеграциясының негізінде нормада ас қорыту жүйесінің қызметін атқаратын физиологиялық процестері мен патологияда негізгі клиникалық синдромдарын қалыптастыратын патофизиологиялық механизмдерін түсіну үшін ас қорыту жүйесінің клиникалық тексеру негізін үйрету.

Жасқа байланысты зәрдің түзілуін және бөлінуін реттеуші физиологиялық үрдістерді түсінуді үйрету, сонымен қатар ерлер мен әйелдерде ұрпақ жаңғырту жүйесінің іс-әрекетін клиникалық зерттеу әдістерімен бағалау.

Оқытудың модульдік тұрғысына байланысты, басқа фундаменталдық пәндермен интеграцияда, жүрек-қан тамыр жүйесінің қызметінің реттеу механизмдері және жас ерекшеліктері туралы біртұтас көзқарас қалыптастыру.

Оқытудың модульдік ұстанымының негізінде іргелі пәндердің интеграциясымен, қан түзу жүйесі бойынша клиникалық ойлауды дамыту үшін қан қызметтері туралы жалпы мағлұмат қалыптастыру.

Модульдің негізгі міндеті – фундаментальдық пәндердің интеграциясы негізінде қалыпты жағдайдағы адамның тыныс алу жүйелері мен ағзаларының қызметін қамтамасыз ететін физиологиялық үрдістер жайлы түсініктерді қалыптастыру. Тыныс алу организм клеткалары мен сыртқы орта арасындағы газдардың алмасуын қамтамасыз ететін үрдістердің жиынтығы. Адам организмі органикалық заттардың биологиялық тотығуында пайданылатын, оттегі үнемі түсіп тұрғанда ғана қалыпты өмір сүреді. Бұның нәтижесінде организмнен энергия мен көмірқышқыл газы бөлініп шығады. Әртүрлі физиологиялық жағдайлардағы, онтогенездегі тыныс алу жүйесі қызметінің физиологиялық механизмдері жайлы барлық мамандықтағы дәрігерлерге білу өте қажет.

2.3. Пәннің мақсаты:

Сау адам ағзасы жүйелерінің жұмысы мен реттелу механизмінің негізгі заңдылықтарының студенттердің білімінде қалыптасуы

Физиологиялық тәжірибе жүргізу дағдыларының қалыптасуы және жүргізілген зерттеу нәтижелерін түсіне білу

Жаңа түсініктер мен терминдерді енгізу арқылы коммуникативтік дағдыны дамыту;

Құқықтық құзырдың қалыптасуы–физиоллогиялық құралдармен жұмыс жасаған кездегі техникалық қауіпсіздік ережелерін білу, клиникаға дейінгі пәндердің құқықтық-нормативтік құжаттарын(ҚР-ның «Халық денсалығы және денсаулық сақтау жүйесі» Кодексінің негізгі бөлімдері, халық денсаулығын қорғау заңы, санитарлық, ҚР табиғатты қорғау заңы, Еңбек туралы заң, ҚР білім туралы заңы 27.07.2007 ж; ҚР медициналық және фармацевтикалық білімін өзгерту тұжырымдамасы 24.04.2006 ж) білу

Студенттердің физиология пәніне деген ұмтылысын негіздеу, ЭВМ базасының мәліметтерімен өз бетінше жұмыс істей білу дағдысын қалыптастыру және дамыту, арнайы кәсіптік әдебиеттермен жұмыс кезінде студенттің аналитикалық қасиетін қалыптастыру және жетілдіру, өмір жолында үздіксіө білімін жетілдіріп отыруға ұмтылысын қалыптастыру

Пәннің тапсырмалары:

· Студенттерде физиологиялық ойлауды қалыптастыру;

· Сау адамның жыныс және жас ерекшеліктері мен физиологиялық сипаттамаларының негізгі мәнін ашу;

· Ағзаның бүтіндік реакцияларының қалыпты механизмінің негізгі заңдылықтарын ашу;

· Адам ағзасының қоршаған ортамен байланыс жүйесінің қалыптасуы;

· Ғылыми әдістерінің жүргізу әдістерімен танысу;

· Адам ағзасы мен жүйелерінің функционалдық жағдайын бағалау әдістерін қалыптастыру;

· Физиологиялық аппаратураларының жұмыс принциптерін игеру;

· Физиологиялық аппаратуралардың жұмыс техникасын көрсету;

· Физиологиялық құрал-жабдықтармен жұмыс істеген кезде қауіпсіздік техникасымен таныстыру;

· Жаңа терминдерге анықтама беру және жаңа түсініктерді енгізу;

2.4 Оқытудың соңғы нәтижелері:

Студент міндетті:

Білімді игеру ( Когнитивті құзыреттілік):

· Пәннің мақсатын, міндетін және оның болашақ мамандықтағы маңызын;

· Жалпы және жеке физиологияда қарастырылатын физиологиялық үрдістердің реттелу механизмі мен сау ағзаның қалыптасу заңдылықтарын;

· Медицинада қолданылатын ағзаның әр түрлі функцияларын зерттеу әдістерінің мәні;

· Жалпы ағзаның әрекеті, жүйесі, ағзаның реттелу механизмі мен әр түрлі көрсеткіштер туралы мәліметтердің бүтіндігі;

· Ағзаның функционалдық жүйесінің құрылысы, қалыптасуының жалпы прицинтері;

Физиологиялық зерттеулерді жүргізу дағдыларын үйрену ( Операциялық құзыреттілік):

· Адамның жұлындық рефлекстері

· Спирометрия

· Қан талдауын бағалау

· АВО жүйесі бойынша қан топтарын анықтау

· Резус-факторды анықтау

· Электрокардиограмманы тіркеу әдісі

· Коротков әдісі бойынша артериалық қысымды анықтау

Коммуникатив тік дағдылармен ( Аксиологиялық құзыр):

· Тері, тірек-қимыл жүйесінің реттелуі, физиологиялық үрдістің дамуын білу және зерттеу әдістерін бағалау;

· Ағзалар мен жүйелерді зерттеу жүргізу дағдыларының қалыптасуы;

· «студент – оқытушы», «студент- студент» қарым-қатынастарының әдістері мен дағдыларының қалыптасуы; ,

· Оқу топтарында қолайлы психологиялық жағдайлардың қалыптасу дағдылары;

Құқықтық компетенция (ҚР Заңдарын білу):

· ҚР «Халық денсаулығы және денсаулықты сақтау жүйесі» Кодексінің негізгі бөлімдері. ҚР халық денсаулығын, санитарлық, қоршаған ортаны қорғау заңы.

· Еңбек туралы заң

· ҚР білім туралы 27.07.2007ж;

· ҚР 24.04.2006 ж медициналық және фармацевтикалық білімді қалыптастыру концепциясы

· ҚР мемлекеттік білімді жетілдіру бағдарламасы

· ҚР коррупция туралы заңы.

Өз бетімен білім алу ( Өздігінен жетілу және даму ):

· Білімін жоғарылатуға ұмтылу, өздігінен жетілу

· Заманауи ғылыми әдебиеттерден өз бетінше біліміне қажетті материалдарды жинау

· ЭЕМ базасымен, электронды мәліметтермен жұмыс

· Өз бетінше тесттік тапсырмаларды құрастыру және талдау; реферат, буклет, кроссворд дайындау

· Оқу, ғылыми, қосымша әдебиеттермен өз бетінше жұмыс істеу

· Өз бетінше оқуға арналған тақырыптар жөнінде оқытушымен кеңесу.

2.5. Пәннің алғы реквизиттері: химия, медициналық биофизика, молекулярлық биология және медициналық генетика, анатомия-1,2, гистология- 1,2, физиология-1, биохимия.

2.6. Пәннің кейінгі реквизиттері: патологиялық физиология, патологиялық анатомия, фармакология, микробиология, ішкі аурулар пропедевтикасы, визуалды диагностика.

2.7. Пәннің қысқаша мазмұны (модулдер бойынша):

2.8. Оқу сағаттарының бөлінуі

2.9.Тәжірибелік сабақ пен СОӨЖ тақырыптық жұмысы

2.10. Студенттің өзіндік жұмысына арналған тапсырмалар (СӨЖ)

2.11. ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ

Негізгі:

1. «Калыпты физиология» : Учебник /Под ред. К.В. Судакова, перевод Ф.А.Миндубаевой + СД-диск - М: ГЕОТАР-Медиа,2015-.- 864 с.:ил.- (Учеб. лит. для студ-тов мед.вузов).

2. Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдібаева Ж.Б. Адам физиологиясы. (Оқулық). – Алматы. Издательство «Дәуір», 2005. – 663 бет.

3. Қалыпты физиология. Студенттерге арналған әдістемелік нұсқаулар. Алматы 2007 ж. 64-90 бет.

4. Нұрмағанбетұлы Ә. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік. Алматы: Эверо, 2007.-903бет

5. Қалыпты физиологиядан тәжірибелік сабақтарға жетекшілік нұсқаулар./ Сайдахметова А.С., Рахыжанова С.О. Семей, 2006 г. - 174 бет.

Қосымша:

1. Адам физиологиясы. (оқулық). Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдібаева Ж.Б. – Алматы. Издательство «Білім», 1995. – 663 бет.

2. Қалыпты физиологиядан тәжірибелік сабақтарға жетекшілік нұсқаулар./ Сайдахметова А.С., Рахыжанова С.О. Семей, 2006 г. - 174 бет.

3. Қалыпты физиология: лабораториялық жұмыстары (студенттер үшін)

/ жауапты редакторлары: Сатпаева Х.Қ., Нельдибаева Ж.Б.. Шымкент, 1993. – 254 бет.

Орыс тілінде:

Негізгі:

1. Нормальная физиология: Учебник /Под ред. К.В. Судакова- М: ГЕОТАР-Медиа,2014-.- 880 с.:ил.- (Учеб. лит. для студ-тов мед.вузов).